برچسب: طراحی سیستم های روشنایی

شرایط اضطرار در ساختمان

به محض اینکه در یک ساختمان حادثه ای رخ بدهد، موجی از وحشت و اضطراب تمامی ساکنین ساختمان را فرا می گیرد. تقریبا در این لحظات تمامی افراد به فکر نجات خود و خانواده هایشان هستند. تخلیه جمعیتی باید از مسیر های خروج اضطراری و از درب خروج اضطراری انجام شود تا به محل امن مشخص شده برسند. (مطابق استانداردهای مسیر خروج اضطراری). در چنین مواقعی باید ساختمان ها را در اسرع وقت تخلیه کرد. وجود کوتاه ترین مسیر که بتواند در سریع ترین زمان افراد را به خارج از ساختمان هدایت کند از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این شرایط تقریبا واکنش همه افراد شبیه به هم است. انسان ها به صورت طبیعی تمایل دارند که از خطر به دور باشند. طبیعی ترین واکنش هم فرار است. فرار برای خروج از ساختمانی که در معرض خطر تخریب یا آتش سوزی است.

درب های خروج اضطراری

با توجه به حوادثی که در ساختمان های بزرگ رخ داده است، شرکت های مهندسی برای کاهش تلفات انسانی در شرایط اضطراری دست به بررسی و تعیین استانداردهای مسیر خروج اضطراری جدیدی زدند. یکی از این استانداردها تعیین مسیرها و درب های خروج اضطراری بود. درب خروج اضطراری امروزه به یکی از اجزای اصلی ساختمان ها تبدیل شده است. تقریبا تمامی ساختمان های پرجمعیت و چند طبقه دارای تعداد زیادی درب خروج اضطراری هستند. در این ساختمان ها برای تخلیه سریع نفرات مسیرهای مشخصی از قبل تعیین می شود. این مسیر ها به درب های خروجی منتهی میگردد که درب خروج اضطراری نامیده می شوند.

درب های خروج اضطراری

مقررات و قوانین برای خروج اضطراری

مقررات و استانداردهای مسیر خروج اضطراری وضع شده در ساختمان ها همه سازندگان را مجبور به پیروی از این قانوانین کرد. برای خروج در هنگام اضطرار باید یک مسیر مشخص وجود داشته باشد. این مسیر یا مسیر های اضطراری باید از قبل در ساختمان ایجاد شود. به عنوان مثال در آلمان قوانینی در این زمینه وجود دارد که اعلام می کند. تعیین مسیر خروج اضطراری در ساختمان ها باید در اولویت بالا باشند. این مسیر ها باید با بالاترین استاندارد ها و امنیت های سازه ای ساخته شوند. راه های منتهی به این مسیر ها و درب خروج اضطراری باید با مقاوم ترین حالت ممکن ساخته شوند.

امروزه با توجه به استانداردهای مسیر خروج اضطراری و دستورالعمل های مشخص شده. ایمنی افراد در ساختمان ها افزایش چشمگیری یافته است. مسیرها و درب خروج اضطراری که به وسیله علائم و چراغ روشنایی ایمنی (اضطراری) مشخص میگردند، باعث تقویت ایمنی ساختمان ها و نفرات ساکن در آنها شده است.

مقررات و قوانین برای خروج اضطراری

مسیرهای خروج اضطراری

در ساختمان های بزرگ به تعداد کافی مسیر خروج اضطراری و درب خروج اضطراری تعبیه شده است. قوانین مربوط به این ساختار در اختیار شهرداری ها و سازمان آتش نشانی است. مسیرهای خروجی ایمن به مردم این اجازه را میدهد که در هنگام ازدحام جمعیت به سرعت به سمت درب های خروج اضطراری بروند.

در سال های اخیر در سازمان ها، مدارس، دانشگاه ها و ادارات به نفرات و کارمندان آموزش های لازم در هنگام خروج اضطراری داده شده است. اما با این حال ممکن است در فروشگاه ها و سالن های سینما و دیگر ساختمان ها که مردم عادی در آنها رفت و آمد می کنند، افرادی باشند که با این آموزش ها آشنایی نداشته باشند. استاندارد های روز اروپا برای این افراد روند خروج اضطراری را راحت کرده است.

با توجه به این قوانین درب خروج اضطراری در ساختمان ها به صورتی نصب و تعبیه می شوند که به سمت بیرون باز شوند. این درب ها از ساختاری واحد تشکیل شده است. تقریبا در تمام دنیا رنگ درب خروج اضطراری قرمز است. (در بعضی کشور ها رنگ های سبز و سفید نیز استفاده می شود). بر روی این درها کلمه خروج به فارسی و معادل انگلیسی آن ( Exit ) نوشته شده است.

مسیرهای خروج اضطراری

در هنگام بروز هر نوع حادثه ای باید بتوانیم با پیروی کردن از علائم خروج ایمنی (اضطراری) و بهره گیری از چراغ های روشنایی ایمنی (اضطراری) به راحتی مسیر خروج اضطراری را بیابیم. با شناسایی درب خروج اضطراری به راحتی از ساختمان ها خارج شویم. مسیر های و درب خروج اضطراری در ساختمان توسط ناظر تاسیسات و ایمنی ساختمان ها به صورت پیوسته بررسی و نظارت می شوند. با انجام این نظارت ها در هنگام بروز حادثه کمترین تلفات را شاهد خواهیم بود .

سیستم روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی ) باتری مرکزی چیست؟

سیستم روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی) باتری مرکزی بدان معنی است که منبع تغذیه پشتیبان برای چراغهای اضطراری و علائم خروج به صورت مرکزی و در یک نقطه واحد می باشد. به عبارت دیگر ، هر یک از موارد چراغ اضطراری و علائم خروج نیازی به داشتن باتری مستقل داخلی خود را ندارند. سیستم روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی) باتری مرکزی اغلب به عنوان یک راه حل برای ساختمانها و اماکن بزرگ در نظر گرفته می شود، اما ممکن است در مواردی از یک سیستم روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی) باتری مرکزی کوچک در ساختمان هایی با بیش از بیست عدد چراغ اضطراری و یا علائم خروج نیز استفاده شود.
اجزای تشکیل دهنده سیستم های روشنایی اضطراری باتری مرکزی
سیستم های باتری مرکزی شامل باتری های مرکزی با ولتاژهای 2،6،12 و یا 24 ولت هستند که با ترکیب آنها می توان سطح ولتاژ خروجی سیستم های باتری مرکزی را تا 230 ولت افزایش داد و نوع ولتاژ آنها می تواند به صورت AC و یا DC باشد، همچنین این نوع سیستم ها می تواند با داشتن تجهیزات کنترلی به صورت آدرس پذیر ارائه گردند.

این سیستم متشکل از بانک باتری، تابلو اصلی، تابلوهای کنترلی فرعی و چراغ ها و علائم خروج می باشد. علاوه بر موارد اشاره شده لوازم جانبی و تجهیزات متنوعی برای تکمیل سیستم های روشنایی اضطراری مرکزی از جمله کنترلرهای هوشمند، کنترل کننده های محلی، کنترل کننده های سوئیچ و تجهیزات کنترل از راه دور مرکزی وجود دارد.

چرا سیستم باتری مرکزی؟

روشنایی اضطراری مبتنی بر سیستم باتری مرکزی راهکاری مناسب برای ساختمان های بلند و امکانی با زیر بنای متوسطه به بزرگ می باشد.
یک سیستم باتری مرکزی نسبت به چراغ ها روشنایی اضطراری و علائم خروج باتری دار، دارای چندین مزیت است. اولا، به دلیل اینکه در خود چراغ ها باتری وجود ندارد، نگهداری و سرویس دهی به چراغ ها آسانتر می باشد که این مزیت زمانی مشخص می گردد که تعداد چراغ ها در ساختمان زیاد باشد و عمر طبیعی باتری ها به پایان می رسد، در آن زمان برخلاف چراغهای اضطراری و علائم خروج با باتری داخلی که باید تعویض باتری های یک به یک و در محل هر لامپ انجام گردد، در سیستم های باتری مرکزی، تعویض باتری ها در یک مکان واحد انجام میشود.

مزیت های سیستم باتری مرکزی

با استفاده از سیستم های روشنایی اضطراری باتری مرکزی آدرس پذیر، روش های مختلفی برای نظارت مرکزی بر کل سیستم روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی) نیز وجود دارد. در صورت استفاده از سیستم آدرس پذیر، مانیتورینگ مرکزی چراغهای اضطراری و علائم خروج قابلیت کنترل بر هر مدار روشنایی و چراغ را بصورت جداگانه ممکن می سازد.
به طور کلی می توان مزیت های سیستم روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) را به شرح زیر بیان کرد:

• تعمیر و نگهداری بسیار آسانتر چراغها در ساختمان ها و مکان های بلند مرتبه با تعداد چراغ بالای 150 عدد
• تعویض باتری بسیار سریعتر آسان است
• بالا بردن عمر باتری ها در صورت استفاده از باتری های Free maintenance ( عمر مفید بیش از 10 سال )
• کنترل عملکرد چراغ ها به صورت یکپارچه و مرکزی
• نظارت بر صحت عملکرد چراغ ها در سیستم های آدرس پذیر (تعداد چراغ ها بالاتر از 500 عدد)
• دریافت اطلاعات و گزارش های دوره ای از سیستم
• امکان تست چراغ ها به صورت مرکزی
• امکان روشن شدن بخشی از چراغ ها در فضایی که تعذیه اصلی روشنایی از بین رفته باشد.
• تامین سطح بالایی از روشنایی
  همچنین هزینه این سیستم در ساختمان هایی با تعداد بالا نسبت به نصب چراغ های باتری دار مقرون به صرفه می باشد.

طراحی سیستم روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) باتری مرکزی

هنگامی که تصمیم گرفته می شود که سیستم باتری مرکزی مناسب ترین سیستم روشنایی اضطراری برای یک ساختمان خاص می باشد، طراح می بایست به موارد زیر توجه کند:

• طراحی روشنایی
• انتخاب نوع سیستم
• انتخاب نوع سیستم کنترلی و نحوه عملکرد آن
• نوع باتری
• محاسبه تعداد باتری
• انتخاب نوع کابل های ارتباطی و نحوه کابل کشی
• تهویه اتاق باتری
• طراحی اتاق مانیتورینگ

در زمان طراحی سیستم روشنایی اضطراری باتری مرکزی آدرس پذیر می بایست به این نکته دقت نمود. که تعداد چراغ ها موجود در هر مدار الکتریکی نباید از 20 عدد (تعداد چراغها در هر خط بسته به وندور می تواند بیشتر و یا کمتر باشد.) و یا مجمع کل توان مصرفی هر خط از مقدار 815 ولت آمپر تجاوز کند.
در هر فضای واحد مانند طبقات یک ساختمان می توان سرخط های این سیستم را به تابلوهای فرعی منتقل کرد. تمامی تابلوهای فرعی می بایست توسط رایز اصلی ساختمان به تابلوی اصلی که از یک سمت توسط سیستم برق شهر و از سوی دیگر توسط بانک باتری تعذیه می شود، اتصال یابند.
نکته بسیار مهم در طراحی این سیستم استفاده از کابل های مقاوم در برابر حریق جهت کلیه کابل کشی ها می باشد. بدلیل جدا بودن محل تغذیه این سیستم از محل نصب چراغ ها، می بایست اطمینان از برقراری ارتباط در شرایط بحران وجود داشته باشد.