روشنایی, مقالات روشنایی اضطراری (ایمنی)

آشنایی با انواع مدل های چراغ ایمنی (اضطراری)

آشنایی با انواع مدل های چراغ اضطراری
31 اکتبر

چراغ های روشنایی ایمنی (اضطراری) از نظر عملکرد و نحوه تغذیه باتری پشتیبان و کنترل و مانیتورینگ، دارای انواع مختلفی هستند که اغلب در زمان انتخاب با یکدیگر اشتباه گرفته می شوند. در این بخش می خواهیم انواع مختلف و نحوه عملکرد آنها را مورد بررسی قرار دهیم.

چراغ های ایمنی (اضطراری) از لحاظ عملکرد شامل پنج مدل Maintained (عملکرد دائم)، Non-Maintained (عمکرد موقت) و Combined (عمکرد ترکیبی) ، Compound Self-contend و Satellite می باشند. همچنین این چراغ ها از نظر نحوه تغذیه باتری پشتیبان به دو دسته Self-content (باتری سرخود) و Central Battery (باتری مرکزی) و از نظر کنترل و مانیتورینک به دو دسته Self-test و IP System (Addressable) (سیستم کنترول و مانیتورینگ مرکزی) تقسیم می شوند. در زیر به بررسی انواع چراغ های روشنایی ایمنی (اضطراری) می پردازیم.

چراغ اضطراری Maintained

این نوع چراغ در زمان اتصال برق شهر دقیقاً مانند یک چراغ معمولی کار می کند و به طور دائم روشن می باشد. اما به محض قطع برق شهر تغذیه چراغ به خروجی باتری متصل می شود و چراغ بدون وقفه و با توجه به مدت زمان پشتیبانی باتری به عملکرد خود ادامه می دهد.

عمده استفاده این نوع روشنایی، جهت چراغ های خروج ایمنی است و با توجه به استانداردهای مختلف مربوط به علائم خروج طراحی و ساخته شوند.

چراغ اضطراری عملکرد دائمچراغ اضطراری Non-Maintained

این نوع چراغ ها برخلاف نوع Maintained در شرایط نرمال (اتصال برق شهری) خاموش می باشد و در صورت قطع برق شهر به عنوان منبع نور اضطراری روشن می شود. برق شهر در این چراغ تنها برای شارژ باتری استفاده می شود چرا که باتری پشتیبان این چراغ ها در حالت اتصال برق شهری و شرایط عادی در حال شارژ می باشد.

کاربرد چراغ های Non-Maintained  جهت تامین روشنایی راههای خروج می باشد و  بر اساس استاندارد های مربوط به تامین حداقل روشنایی مسیرهای پرخطر طراحی و استفاده می گردد.

چراغ اضطراری عملکرد موقت

چراغ اضطراری Combined Emergency Lighting

چراغ های Combined قابلیت عملکردی در هر دو حالت Maintained و Non-Maintained را دارند. این نوع روشنایی شامل دو  یا چند منبع روشنایی و یا یک منبع با قابلیت تامین حداقل 2 سطح روشنایی می باشد که در حالت عادی یکی از لامپ روشن و در زمان قطع برق هر دو لامپ روشن می باشد و از این چراغ های بیشتر جهت علائم خروج و تامین روشنایی مسیر خروج مورد استفاده قرار می گیرند.

چراغ اضطراری Compound Emergency Lighting

چراغ های روشنایی ایمنی مدل Compound جهت پیاده سازی همزمان چراغ های Maintained و Non-Maintained استفاده می شوند. همچنین از باتری این چراغها می توان به عنوان منبع تغذیه چراغهای مدل Satellite (تلسکوبی) نیز استفاده کرد. این چراغ ها دارای دو مدار روشنایی جداگانه maintained و Non-maintained بوده به نحوی که در شرایط نرمال (اتصال برق شهر) چراغ در حالت Maintained بوده و در زمان بی برقی مدار Non-maintained نیز فعال شده و منبع روشنایی مربوط به خود را روشن می کند. این منبع روشنایی می تواند داخل خود چراغ بوده و یا به صورت منبع Satellite خارج از چراغ باشد.

چراغ اضطراری Satellite

چراغ های روشنایی مدل Satellite (تلسکوپی) صرفا جهت تامین روشنایی ویژه ایمنی در زمان قطع برق شهر مورد استفاده قرار می گیرند. عملکرد این چراغها به صورت Non-maintained بوده و اصولا دارای یک باتری پشتیبان قوی هستند. همچنین این چراغ های می توانند در زمان قطع برق شهر از چراغهای مدل Compound تغذیه شوند.

چراغ اضطراری Satellite

 

 

همچنین یکی دیگر از راه های طبقه بندی سیستم روشنایی اضطراری بر اساس نحوه تامین برق چراغ اضطراری در شرایط بی برقی می باشد.

چراغ اضطراری می تواند منبع تغذیه خود را به شکل باتری داخلی داشته باشد که به آن Self-Contained (باتری سرخود) یا Single Point گفته می شود. نوع دیگر سیستم Central Battery (سیستم باتری مرکزی) می باشد. در این حالت برق مورد نیاز را می توان از منبع باتری مرکزی تامین کرد، جایی که باتری ها به صورت یک مجموعه واحد در محلی قرار دارند و برق با توجه به نوع سیستم به صورت DC و یا AC از طریق کابل و تابلوهای توزیع مخصوص به چراغ های اضطراری انتقال می یابد.

به طور کلی، در تصمیم گیری برای استفاده از سیستم باتری مرکزی یا یک سیستم باتری سرخود جدا از مسائل فنی، هزینه نیز مورد بررسی قرار می گیرد. به طور مثال اگر در یک پروژه بزرگ طول عمر و تعمیر و نگهداری آسان اولویت باشد، هزینه بالای باتری مرکزی ممکن است توجیه پذیر باشد. به طور معمول، هزینه‌ های چراغ‌ ها و هزینه ‌های نصب، به ‌ویژه در پروژه های کوچک‌ تر مورد توجه قرار می‌گیرند، و این معیاری است که باعث می‌شود چراغ‌های باتری سر خود انتخاب محبوب ‌تری باشند.

مزایا و معایب روشنایی اضطراری Self-content

از مزایای این نوع سیستم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • نصب سریعتر و ارزان تر است زیرا نیازی به استفاده از کابل های برق اضافی نمی باشد.
  • جهت مدار تغذیه می توان از کابل و سیم برق معمولی استفاده کرد، برخلاف سیستم باتری مرکزی که می بایست از کابل های مقاوم در برابر آتش استفاده گردد.
  • قطع شدن ارتباط کابلهای برق به طور خودکار باعث روشن شدن چراغ می گردد.
  • سیستم را می توان به راحتی با اضافه کردن چراغ گسترش داد.

همچنین معایب زیر برای روشنایی اضطراری Self-content  قابل ذکر هستند:

شرایط محیطی ممکن است در سیستم متفاوت باشد و باتری ها ممکن است تحت تأثیر دمای نسبتاً بالا یا پایین قرار گرفته و معیوب گردند. عمر باتری بسته به کاربرد بین 2 تا 4 سال محدود است. در تست دوره ای نیاز به جداسازی و مشاهده هر چراغ به صورت جداگانه می باشد.

مزایا و معایب سیستم سنترال باتری

از مزایای این نوع سیستم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • تعمیر و نگهداری و تست مسیریابی آسان تر است و از یک مکان در نظر گرفته می شود
  • عمر باتری بسته به نوع آن بین 5 تا 10 سال می باشد.
  • به دلیل متفاوت بودن محل باتری از چراغ، دمای بالا و یا پایین محل نصب چراغ تاثیریبر عملکرد چراغ ندارد.
  • مقرون به صرفه بودن در پروژه هایی با تعداد چراغ های بالا

همچنین می توان معایب زیر را برای سیستم سنترال باتری برشمرد:

  • هزینه بالای تجهیزات سرمایه ای
  • هزینه نصب و سیم کشی بالا ببه دلیل نیاز به کابل مقاوم در برابر آتش برای هر چراغ .
  • یکپارچگی ضعیف سیستم – خرابی باتری یا قطعی مدار سیم کشی در هر نقطه می تواند منجر به خرابی بخش بزرگی از سیستم شود.
  • نیاز به اتاق با سیستم تهویه مناسب جهت قرار دادن باتری ها و تابلو های کنترلی.

سیستم سنترال باتریخاطر نشان میگردد جهت توضیحات کامل تر در خصوص انواع سیستم های باتری مرکزی و نوع عملکرد آنها به بخش مقالات سیستم روشنایی اضطراری مراجعه و یا اینجا کلیک کنید.

Tags:
بعدی چراغ پارکی
Back to list
قبلی تاریخچه لامپ های الکترونیکی

مطالب مرتبط

تفاوت چراغ خروج اضطراری و علامت خروج اضطراری
15 ژوئن
روشنایی, مقالات روشنایی اضطراری (ایمنی)

تفاوت چراغ خروج اضطراری و علامت خروج اضطراری

چراغ و روشنایی اضطراری از الزامات ایمنی ساختمان های مدرن می باشد که برای همه ساختمان ها مورد الزام قرار گرفته است. این نوع سیستم روشنایی در هنگام قطع و خاموشی برق مورد استفاده قرار می گیرند. چراغ های اضطراری توسط باتری های قابل شارژ پشتیبانی می شوند، این باتری ها یا در داخل خود چراغ روشنایی اضطراری و یا به صورت سیستم باتری مرکزی قرار گرفته است.

عملکرد روشنایی اضطراری

روشنایی فرار اضطراری به طور خودکار زمانی فعال می شود که برق قطع شده است و روشنایی کافی برای خروج افراد از ساختمان در دسترس نباشد. خروج ایمن افراد به عنوان یک الزام قانونی است. چراغ های اضطراری به طور کلی به دو دسته اساسی تقسیم می شوند که شامل چراغ های تامین مرکزی و چراغ های اضطراری شارژی می باشند. علامت خروج اضطراری نیز برای راهنمایی افراد به سمت خروجی ها در هنگام قطعی برق به کار می رود.

کاربرد روشنایی اضطراری در ساختمان

در اماکن و ساختمان ها روشنایی اضطراری می باید در زمان وقوع اختلال در شبکه روشنایی اصلی در مدت زمان کوتاهی تأمین شود. این روشنایی می تواند به دو صورت باشد: روشنایی ایمنی و روشنایی جایگزین.

روشنایی اضطراری(ایمنی)

وظیفه این نوع سیستم، تامین روشنایی برای حفظ جان افراد در برابر صدمات احتمالی در زمان وقوع خاموشی (نظیر سقوط یا برخورد با اشیا خطرناک) است. روشنایی اضطراری(ایمنی) خود به دو گروه تقسیم می شود: روشنایی اضطراری (ایمنی) برای راه های فرار و روشنایی اضطراری (ایمنی) برای محیط های خطرناک.

روشنایی راه های فرار

طبق استاندارد، راه های فرار باید در وضعیت های اضطراری به اندازه ای روشن باشند که بدون خطر بتوان از آنها عبور کرد و موانع احتمالی را تشخیص داد. همچنین نحوه دسترسی به کلیدهای اعلام حریق در مسیرهای فرار باید روشن باشد.

روشنایی محیط های خطرناک

محیط های خطرناک، محیط هایی هستند که در صورت وقوع خاموشی، احتمال وقوع خطر برای افراد در آنها وجود دارد. برخی از این محیط ها شامل: نقاط مجاور مخازن حاوی مایعات داغ، حوضچه های پر شده با مواد مذاب، ماشین های دوار، صحنه تئاتر، مسیرهای مسابقه در زمین های ورزشی و غیره می باشند. طبق استاندارد، روشنایی ایمنی در چنین محیط هایی باید به گونه ای تأمین شود که امکان اتمام کار عملیات در دست اجرا و ترک محل را برای فرد فراهم نماید.

کاربرد روشنایی اضطراری در ساختماندر صورتی که در صورت قطع خاموشی، خطراتی برای ادامه حضور در محل وجود نداشته باشد، با داشتن روشنایی جایگزین، می توان برای مدت زمان محدودی در محیط حضور داشت و به فعالیت ادامه داد. روشنایی جایگزین معمولاً به دلایل اقتصادی در نظر گرفته می شود تا با قطع برق فعالیت های کاری (نظیر کار کارمندان در اداره و یا فعالیت کارگران در خط تولید) متوقف نشود. در برخی موارد روشنایی جایگزین می تواند نقش روشنایی اضطراری را نیز ایفا کند. تأخير راه اندازی مدت زمان بین قطع شبکه روشنایی اصلی و راه اندازی روشنایی اضطراری را تأخیر در راه اندازی می نامند. چراغ ایمنی چراغی است که برای تأمین روشنایی اضطراری به کار می رود. این چراغ می تواند دارای منبع انرژی (نظیر یک باتری) باشد و یا از یک منبع مرکزی تغذیه شود.

کاربرد علائم خروج اضطراری یا اگزیت ساین

چراغ علایم خروج یا اگزیت ساین، چراغی است که بر روی آن یک علامت گرافیکی جهت نشان دادن مسیر خروج قرار گرفته است.  این علامت های خروج اضطراری با جهت های مختلف و روشنایی مختصر، مسیر خروج را به ساکنان ساختمان نشان می دهند.  علامت خروج اضطراری به صورتی طراحی می شود که برای همه قابل فهم و قابل درک باشد. اغلب از جهت ها و کلمه Exit برای نشان دادن مسیر خروج در آن استفاده شده است. این نوشته اغلب به همان صورت اصلی و با کلمه Exit نشان داده شده است. در اتحادیه اروپا استفاده از کلمه EXIT به دلیل قابل فهم بودن برای تمام افراد ممنوع است. به همین خاطر تنها از علامت جهت، آدمک و درب استفاده شده است.

کاربرد علائم خروج اضطراری یا اگزیت ساین

کاربرد علائم خروج اضطراری یا اگزیت ساین

استانداردهای رعایت موارد خروج اضطراری
13 آوریل
روشنایی, مقالات روشنایی اضطراری (ایمنی)

استانداردهای مسیر خروج اضطراری

شرایط اضطرار در ساختمان

به محض اینکه در یک ساختمان حادثه ای رخ بدهد، موجی از وحشت و اضطراب تمامی ساکنین ساختمان را فرا می گیرد. تقریبا در این لحظات تمامی افراد به فکر نجات خود و خانواده هایشان هستند. تخلیه جمعیتی باید از مسیر های خروج اضطراری و از درب خروج اضطراری انجام شود تا به محل امن مشخص شده برسند. (مطابق استانداردهای مسیر خروج اضطراری). در چنین مواقعی باید ساختمان ها را در اسرع وقت تخلیه کرد. وجود کوتاه ترین مسیر که بتواند در سریع ترین زمان افراد را به خارج از ساختمان هدایت کند از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این شرایط تقریبا واکنش همه افراد شبیه به هم است. انسان ها به صورت طبیعی تمایل دارند که از خطر به دور باشند. طبیعی ترین واکنش هم فرار است. فرار برای خروج از ساختمانی که در معرض خطر تخریب یا آتش سوزی است.

درب های خروج اضطراری

با توجه به حوادثی که در ساختمان های بزرگ رخ داده است، شرکت های مهندسی برای کاهش تلفات انسانی در شرایط اضطراری دست به بررسی و تعیین استانداردهای مسیر خروج اضطراری جدیدی زدند. یکی از این استانداردها تعیین مسیرها و درب های خروج اضطراری بود. درب خروج اضطراری امروزه به یکی از اجزای اصلی ساختمان ها تبدیل شده است. تقریبا تمامی ساختمان های پرجمعیت و چند طبقه دارای تعداد زیادی درب خروج اضطراری هستند. در این ساختمان ها برای تخلیه سریع نفرات مسیرهای مشخصی از قبل تعیین می شود. این مسیر ها به درب های خروجی منتهی میگردد که درب خروج اضطراری نامیده می شوند.

درب های خروج اضطراری

درب های خروج اضطراری

مقررات و قوانین برای خروج اضطراری

مقررات و استانداردهای مسیر خروج اضطراری وضع شده در ساختمان ها همه سازندگان را مجبور به پیروی از این قانوانین کرد. برای خروج در هنگام اضطرار باید یک مسیر مشخص وجود داشته باشد. این مسیر یا مسیر های اضطراری باید از قبل در ساختمان ایجاد شود. به عنوان مثال در آلمان قوانینی در این زمینه وجود دارد که اعلام می کند. تعیین مسیر خروج اضطراری در ساختمان ها باید در اولویت بالا باشند. این مسیر ها باید با بالاترین استاندارد ها و امنیت های سازه ای ساخته شوند. راه های منتهی به این مسیر ها و درب خروج اضطراری باید با مقاوم ترین حالت ممکن ساخته شوند.

امروزه با توجه به استانداردهای مسیر خروج اضطراری و دستورالعمل های مشخص شده. ایمنی افراد در ساختمان ها افزایش چشمگیری یافته است. مسیرها و درب خروج اضطراری که به وسیله علائم و چراغ روشنایی ایمنی (اضطراری) مشخص میگردند، باعث تقویت ایمنی ساختمان ها و نفرات ساکن در آنها شده است.

مقررات و قوانین برای خروج اضطراری

مقررات و قوانین برای خروج اضطراری

مسیرهای خروج اضطراری

در ساختمان های بزرگ به تعداد کافی مسیر خروج اضطراری و درب خروج اضطراری تعبیه شده است. قوانین مربوط به این ساختار در اختیار شهرداری ها و سازمان آتش نشانی است. مسیرهای خروجی ایمن به مردم این اجازه را میدهد که در هنگام ازدحام جمعیت به سرعت به سمت درب های خروج اضطراری بروند.

در سال های اخیر در سازمان ها، مدارس، دانشگاه ها و ادارات به نفرات و کارمندان آموزش های لازم در هنگام خروج اضطراری داده شده است. اما با این حال ممکن است در فروشگاه ها و سالن های سینما و دیگر ساختمان ها که مردم عادی در آنها رفت و آمد می کنند، افرادی باشند که با این آموزش ها آشنایی نداشته باشند. استاندارد های روز اروپا برای این افراد روند خروج اضطراری را راحت کرده است.

با توجه به این قوانین درب خروج اضطراری در ساختمان ها به صورتی نصب و تعبیه می شوند که به سمت بیرون باز شوند. این درب ها از ساختاری واحد تشکیل شده است. تقریبا در تمام دنیا رنگ درب خروج اضطراری قرمز است. (در بعضی کشور ها رنگ های سبز و سفید نیز استفاده می شود). بر روی این درها کلمه خروج به فارسی و معادل انگلیسی آن ( Exit ) نوشته شده است.

مسیرهای خروج اضطراری

مسیرهای خروج اضطراری

در هنگام بروز هر نوع حادثه ای باید بتوانیم با پیروی کردن از علائم خروج ایمنی (اضطراری) و بهره گیری از چراغ های روشنایی ایمنی (اضطراری) به راحتی مسیر خروج اضطراری را بیابیم. با شناسایی درب خروج اضطراری به راحتی از ساختمان ها خارج شویم. مسیر های و درب خروج اضطراری در ساختمان توسط ناظر تاسیسات و ایمنی ساختمان ها به صورت پیوسته بررسی و نظارت می شوند. با انجام این نظارت ها در هنگام بروز حادثه کمترین تلفات را شاهد خواهیم بود .

روشنایی پارکینگی
07 مارس
مقالات روشنایی عمومی

روشنایی فضای پارکینگ ها

همه ما تمایل داریم وقتی به پارکینگ خانه، محل کار یا مراکز خرید می رسیم فضای روشن و نور مناسبی برای راهنماییمان وجود داشته باشد. برای همین روشنایی فضای پارکنیگ این روزها اهمیت زیادی پیدا کرده است. علاوه بر نیاز به روشنایی جهت راهنمایی مسیر خروج، در فضاهایی همچون انبار یا پارکینگ روشنایی مناسب می تواند احساس امنیت و آرامش را برای ما به وجود آورد.
بنابراین روشنایی عمومی در چنین فضاهایی دو هدف اصلی دارد. یکی افزایش ایمنی و ایجاد حس آرامش و دیگری راهنمایی افراد حاضر در محیط جهت جابجا شدن و یا خروج از محل پارکینگ است. در این بین اگر طراحی روشنایی صورت گرفته مطابق استاندارد باشد و محصول مورد استفاده دارای کیفیت و طول عمر بالایی داشته باشد. علاوه بر دستیابی به اهداف اصلی روشنایی، آسیب به محیط ریست هم به کمترین حد خودش می رسد.
روشنایی فضای پارکینگ باید به نحوی باشد، که تمامی کسانی که در آن حضور دارند بتوانند به خوبی علائم راهنما و هشدار دهنده را به خوبی ببینند. و مسیر برای رانندگان کاملا واضح باشد. روشنایی کافی و وضوح دید باعث جلوگیری از بروز حوادث و تصادفات در فضاهای پارکینگی می‌شود. این امر امروزه با توجه به تراکم فضاهای شهری و افزایش تعداد در کنار کاهش مساحت پارکینگ نمود بیشتری پیدا کرده است.

ویژگی های عمده و مهم روشنایی پارکینگ:

  • در مسیرهای تردد نقاط تاریک و سایه وجود نداشته باشد.
  • یکنواختی روشنایی در فضای پارکینگ رعایت شده باشد به گونه ای که نور به طور تقریبا مساوی، کافی و البته یک دست در کل فضا توزیع شده باشد.
  • شدت نور و میزان روشنایی (بین ۵۰ تا ۱۰۰ لوکس) باید به اندازه کافی باشد. این میزان بر حسب کاربری ساختمان و بزرگی فضای پارکینگ می تواند متغیر باشد.
  • میزان خیرگی نور باید حداقل باشد.
  • در صورت استفاده از سیستم های هوشمند روشنایی، زمان انتظار برای روشن شدن فضای پارکینگ به حداقل برسد و محیط سریع روشن شود.

نکته دیگری که باید در طراحی روشنایی فضاهای پارکینگی مورد نظر قرار بگیرد این است که در کنار داشتن روشنایی افقی، می‌بایست روشنایی عمودی نیز حتما لحاظ شود. منظور از روشنایی افقی همان روشنایی عمومی است که هدف آن دیده شدن اشیاء و روشن کردن فضاست. روشنایی عمودی اما مفهومی است که شاید کمتر با آن آشنا باشیم روشنایی عمودی وظیفه پر کردن سایه‌های ایجاد شده را دارد و موجب می‌شود جزییاتی مثل شماره پلاک‌ها و چهره افراد قابل تشخیص باشند.
استفاده از سیستم برق رسانی و روشنایی اضطراری هم برای تامین روشنایی پارکینگ در زمان‌های بروز حادثه و قطعی برق الزامی و ضروری است. همچنین علائم چراغ های خروج اضطراری، علائم راهنما و هشدار دهنده‌ها هم باید بگونه ای طرحی و نصب گردند که کاملا در معرض دید افراد باشند.

ویژگی فنی چراغ پارکینگی یا چراغ انباری:

درجه حفاظتی بالا

نکته مهم دیگر جهت نورپردازی فضای پارکینگ‌ها، کیفیت و مشخصات تجهیزات مورد استفاده می باشد. به دلیل عبور و مرور دائم خودروها و فضای بسته پارکینگ‌ها، این مکان ها دارای ذرات معلق زیادی هستند. همچنین باتوچه به اینکه در این فضاها اصولا از سیستم های اطفاع حریق پاششی روبه بالا استفاده می شود و در زمان بروز حریق با پاشش آب کلیه تجهیزات مجاور را خیس می کنند، مطابق استاندارهای بین المللی توصیه می‌شود برای نورپردازی و روشنایی پارکینگ حتما از چراغ‌هایی با حداقل درجه حفاطت IP65 استفاده شود. تا در برابر نفوذ گرد و غبار و همچنین پاشش مستقیم آب مقاوم باشند. ضمن اینکه این نوع چراغ ها باید مقاومت مطلوب و مناسبی هم در برابر ضربه و صدمات احتمای ناشی از برخورد وسایل نقلیه داشته باشند. (حداقل IK6)

پیشنهاد ما جهت روشنایی فضاهای پارکینگی، استفاده از چراغ پلانوکس اکو (Planox ECO) برند RZB کشور آلمان است. این چراغ قابلیت نصب هم به صورت افقی هم به صورت عمودی و بر روی دیواری و یا سقف را دارد. این محصول با خروجی نور یکنواخت و خطی خود می تواند محیط اطراف خود را به صورت یکنواخت، با شدت مناسب و بدون خیرگی روشن نماید.

مقاومت ضربه ای بالا

این چراغ محصول شرکت RZB آلمان است و استفاده اصلی آن جهت روشنایی فضای پارکینگ ها، سوله های صنعتی و فضاهای نگه داری تجهیزات، انبارهای کوچک و بزرگ، سالن های تولید و مونتاژ، سالن های تولید و نگه داری مواد عذایی (یه دلیل ضد ضربه بودن و عدم استفاده از شیشه) و حتی فضاهای آزاد را دارد.
ویژگی های مهم این چراغ به شکل ظاهری زیبای آن، مقاومت بالا در برابر غبار و رطوبت (IP66)، مقاومت بالا در برابر ضربه (IK8) است. همچنین می توان به سیستم ترووایرینگ (حذف جعبه تقسیم و کابل کشی اضافه)، نصب راحت و آسان و همچنین کیفیت بسیار بالای آن اشاره کرد.

چراغ پارکینگ

سیستم روشنایی اضطراری
24 فوریه
روشنایی, مقالات روشنایی اضطراری (ایمنی)

روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی) و سیستم باتری مرکزی

سیستم روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی ) باتری مرکزی چیست؟

سیستم روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی) باتری مرکزی بدان معنی است که منبع تغذیه پشتیبان برای چراغهای اضطراری و علائم خروج به صورت مرکزی و در یک نقطه واحد می باشد. به عبارت دیگر ، هر یک از موارد چراغ اضطراری و علائم خروج نیازی به داشتن باتری مستقل داخلی خود را ندارند. سیستم روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی) باتری مرکزی اغلب به عنوان یک راه حل برای ساختمانها و اماکن بزرگ در نظر گرفته می شود، اما ممکن است در مواردی از یک سیستم روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی) باتری مرکزی کوچک در ساختمان هایی با بیش از بیست عدد چراغ اضطراری و یا علائم خروج نیز استفاده شود.
اجزای تشکیل دهنده سیستم های روشنایی اضطراری باتری مرکزی
سیستم های باتری مرکزی شامل باتری های مرکزی با ولتاژهای 2،6،12 و یا 24 ولت هستند که با ترکیب آنها می توان سطح ولتاژ خروجی سیستم های باتری مرکزی را تا 230 ولت افزایش داد و نوع ولتاژ آنها می تواند به صورت AC و یا DC باشد، همچنین این نوع سیستم ها می تواند با داشتن تجهیزات کنترلی به صورت آدرس پذیر ارائه گردند.

این سیستم متشکل از بانک باتری، تابلو اصلی، تابلوهای کنترلی فرعی و چراغ ها و علائم خروج می باشد. علاوه بر موارد اشاره شده لوازم جانبی و تجهیزات متنوعی برای تکمیل سیستم های روشنایی اضطراری مرکزی از جمله کنترلرهای هوشمند، کنترل کننده های محلی، کنترل کننده های سوئیچ و تجهیزات کنترل از راه دور مرکزی وجود دارد.

چرا سیستم باتری مرکزی؟

روشنایی اضطراری مبتنی بر سیستم باتری مرکزی راهکاری مناسب برای ساختمان های بلند و امکانی با زیر بنای متوسطه به بزرگ می باشد.
یک سیستم باتری مرکزی نسبت به چراغ ها روشنایی اضطراری و علائم خروج باتری دار، دارای چندین مزیت است. اولا، به دلیل اینکه در خود چراغ ها باتری وجود ندارد، نگهداری و سرویس دهی به چراغ ها آسانتر می باشد که این مزیت زمانی مشخص می گردد که تعداد چراغ ها در ساختمان زیاد باشد و عمر طبیعی باتری ها به پایان می رسد، در آن زمان برخلاف چراغهای اضطراری و علائم خروج با باتری داخلی که باید تعویض باتری های یک به یک و در محل هر لامپ انجام گردد، در سیستم های باتری مرکزی، تعویض باتری ها در یک مکان واحد انجام میشود.

مزیت های سیستم باتری مرکزی

با استفاده از سیستم های روشنایی اضطراری باتری مرکزی آدرس پذیر، روش های مختلفی برای نظارت مرکزی بر کل سیستم روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی) نیز وجود دارد. در صورت استفاده از سیستم آدرس پذیر، مانیتورینگ مرکزی چراغهای اضطراری و علائم خروج قابلیت کنترل بر هر مدار روشنایی و چراغ را بصورت جداگانه ممکن می سازد.
به طور کلی می توان مزیت های سیستم روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) را به شرح زیر بیان کرد:

  • تعمیر و نگهداری بسیار آسانتر چراغها در ساختمان ها و مکان های بلند مرتبه با تعداد چراغ بالای 150 عدد
  • تعویض باتری بسیار سریعتر آسان است
  • بالا بردن عمر باتری ها در صورت استفاده از باتری های Free maintenance ( عمر مفید بیش از 10 سال )
  • کنترل عملکرد چراغ ها به صورت یکپارچه و مرکزی
  • نظارت بر صحت عملکرد چراغ ها در سیستم های آدرس پذیر (تعداد چراغ ها بالاتر از 500 عدد)
  • دریافت اطلاعات و گزارش های دوره ای از سیستم
  • امکان تست چراغ ها به صورت مرکزی
  • امکان روشن شدن بخشی از چراغ ها در فضایی که تعذیه اصلی روشنایی از بین رفته باشد.
  • تامین سطح بالایی از روشنایی
    همچنین هزینه این سیستم در ساختمان هایی با تعداد بالا نسبت به نصب چراغ های باتری دار مقرون به صرفه می باشد.

سیستم روشنایی اضطراری

طراحی سیستم روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) باتری مرکزی

هنگامی که تصمیم گرفته می شود که سیستم باتری مرکزی مناسب ترین سیستم روشنایی اضطراری برای یک ساختمان خاص می باشد، طراح می بایست به موارد زیر توجه کند:

  • طراحی روشنایی
  • انتخاب نوع سیستم
  • انتخاب نوع سیستم کنترلی و نحوه عملکرد آن
  • نوع باتری
  • محاسبه تعداد باتری
  • انتخاب نوع کابل های ارتباطی و نحوه کابل کشی
  • تهویه اتاق باتری
  • طراحی اتاق مانیتورینگ

سیستم باتری مرکزی
در زمان طراحی سیستم روشنایی اضطراری باتری مرکزی آدرس پذیر می بایست به این نکته دقت نمود. که تعداد چراغ ها موجود در هر مدار الکتریکی نباید از 20 عدد (تعداد چراغها در هر خط بسته به وندور می تواند بیشتر و یا کمتر باشد.) و یا مجمع کل توان مصرفی هر خط از مقدار 815 ولت آمپر تجاوز کند.
در هر فضای واحد مانند طبقات یک ساختمان می توان سرخط های این سیستم را به تابلوهای فرعی منتقل کرد. تمامی تابلوهای فرعی می بایست توسط رایز اصلی ساختمان به تابلوی اصلی که از یک سمت توسط سیستم برق شهر و از سوی دیگر توسط بانک باتری تعذیه می شود، اتصال یابند.
نکته بسیار مهم در طراحی این سیستم استفاده از کابل های مقاوم در برابر حریق جهت کلیه کابل کشی ها می باشد. بدلیل جدا بودن محل تغذیه این سیستم از محل نصب چراغ ها، می بایست اطمینان از برقراری ارتباط در شرایط بحران وجود داشته باشد.

نرم افزار طراحی روشنایی دیالوکس
12 فوریه
روشنایی, مقالات روشنایی عمومی

نرم افزار دیالوکس

نرم افزار تخصصی طراحی روشنایی DIAlux (دیالوکس)

نرم‌ افزار دیالوکس یکی از مطرح ترین نرم افزارها در زمینه محاسبات روشنایی و نورپردازی است. با وارد کردن اطلاعات معماری فضا همچون ابعاد اتاق، جنس، رنگ و بافت محیط و مشخص کردن کاربری فضا همچون فضاهای اداری، تجاری و … می‌توان محاسبه روشنایی را با توجه به فاکتورهای نوع چراغ، دامای رنگ چراغ، زاویه پخش نور و بر اساس چیدمان المان های معماری انجام داد. امروزه بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده چراغ اطلاعات فنی چراغ‌های خود را بر اساس منحنی پخش نور هر چراغ به صورت فایل‌هایی که پلاگین نامیده می‌شود ارائه می‌دهند. همچنین در سال های گذشته برخی شرکت‌های ایرانی تولیدکننده چراغ، پلاگین‌ چراغ های خود را ارائه داده‌اند و به همین دلیل استفاده از این نرم‌افزار در ایران بسیار رواج پیدا کرده‌است.

ویژگی های دیالوکس

از ویژگی های اصلی این نرم افزار محاسبه میزان لوکس و شدت روشنایی محیط، میزان خیرگی چراغ ها و خروچی 3 بعدی فضای طراحی شده می‌باشد.
نسخه جدید این نرم‌افزار، دیالوکس اوو Dialux evo می‌باشد. این نسخه تفاوت‌هایی با نسخه قدیمی دیالوکس دارد که از آن جمله می‌توان به گرافیک بالا در دیالوک اوو Dialux evo و همچنین طراحی کل ساختمان به صورت یکجا اشاره کرد.
DIALux از نام‌آشناترین نرم‌افزارهای طراحی سیستم روشنایی و نورپردازی فضاهای داخلی و خارجی ساختمان محسوب می‌شود. اساس طراحی‌ها در این نرم‌افزار، بر پایه‌ی روش‌های پیشنهادی مؤسسه‌ی آلمانی استاندارد DIN است.
کمپانی آلمانی DIAL مالک این نرم افزار کاربردی است. دیالوکس تحت حمایت مجموعه‌ی بزرگی از کمپانی‌های تولیدکننده‌ی چراغ، لامپ و ابزارآلات روشنایی قرار دارد. ازاین‌رو شرکت DIAL، آن را به‌صورت رایگان و بدون محدودیت در اختیار کاربران قرار می‌دهد. علاوه بر نسخه‌ی اصلی نرم‌افزار، دسترسی به فایل راهنمای دیالوکس در قالب PDF هم به‌راحتی فراهم است. این راهنما با متن روان و تصاویر ملموس خود، نقش مؤثری در تسلط هرچه بیشتر کاربران در استفاده از این نرم افزار دارد.

شرکت‌های تولیدکننده‌ی لوازم روشنایی این امکان را دارند تا اطلاعات فنی محصولات خود را به‌صورت پلاگین در دیالوکس ارائه دهند. با توجه به این امکان، استفاده از این نرم‌افزار در ایران بسیار گسترش یافته است. شرکت‌های شناخته‌شده‌ای هم‌چون مازی‌نور و … پلاگین‌های محصولاتشان خود در این نرم‌افزار وجود دارند. بنابراین کاربر ایرانی دیالوکس این امکان را دارد تا از تجهیزات نورپردازی این شرکت‌ها، در مدل‌سازی‌های خود بهره ببرد.

دیالوکس چه کاربردهایی دارد؟

نرم‌افزار دیالوکس قادر به نورپردازی اغلب فضاها همچون فضای داخلی ساختمان، نمای خارجی، معابر، فضای سبز و … است. این نرم‌افزار قدرتمند شامل المان‌هایی هم‌چون دیوارهای آجری، شیشه‌ای، در و پنجره، لوازم منزل و … در پیش فرض های خود دارد. با استفاده از این پیش فرض ها کاربر قادر به شبیه سازی مدل‌ 3 بعدی فضا به صورت واقعی تر خواهد بود.

از توانایی‌های دیالوکس می‌توان به امکان Import و Export فایل‌های اتوکد با پسوند DWG و فایل‌های ۳DMAX اشاره کرد. در این نرم‌افزار شبیه‌سازی دو و سه ‌بعدی پروژه و اجزای آن پیش از اجرا امکان‌پذیر است.

همچنین کاربر دیالوکس قادر است با وارد کردن پارامترهایی هم‌چون ارتفاع نصب، زاویه پخش نور، دمای رنگ و نوع منابع نوری، روشنایی مورد نیاز محیط را محاسبه کند و پس از محاسبات، این نرم‌افزار تعداد، قدرت و بهترین محل قرار دادن چراغ ها را مشخص می کند.
در محاسبات نرم افزار دیالوکس شدت روشنایی، یکنواختی توزیع نور و میزان خیرگی تا آن‌جاکه موجب آزار و خستگی چشم نشود بر اساس نوع کابری فضا تعیین می‌گردد.

طراحی روشنایی با نرم افزار دیالوکس

مدل‌سازی نورپردازی کل ساختمان در فضای نرم‌افزار

مقایسه‌ی DIALux و DIALux Evo

کمپانی DIAL نرم‌افزار DIALux Evo را از سال ۲۰۱۲ به‌منظور کاهش زمان رندرینگ و افزایش سرعت DIALux منتشر کرد. با وجود حجم بیشتر این نسخه، گرافیک و سرعت بالاترش نسبت به نرم افزار دیالوکس معمولی، از مزایای آن به‌شمار می‌آید.
از نرم افزار دیالوکس‌اوو بیشتر در طراحی مکان‌هایی که نیازمند مدل سازی با جزییات بیشتر هستند استفاده می‌شود. در این نسخه امکان وارد کردن جزییات معماری فضا هم‌چون میزوصندلی، رنگ‌های مختلف، سرامیک و کاشی، کاغذدیواری و … وجود دارد. اعمال این جزییات به طبیعی‌تر شدن مدل‌سازی‌ها کمک شایانی می‌کند.

طراحی یک‌جای کل ساختمان، نورپردازی و روشنایی فضاهای داخلی و خارجی آن هم از دیگر قابلیت‌های این نسخه است. نرم‌افزار دیالوکس نسبت به دیالوکس‌اوو از CPU، RAM و گرافیک سیستم کمتر استفاده می‌کند اما سرعت و دقت کمتری دارد.

طراحی روشنایی ساختمان با دیالوکس

چه سیستمی برای نصب DIALux Evo مورد نیاز است؟

این نرم‌افزار بر سیستم‌عامل‌های ۳۲ و ۶۴ بیتی و بر ویندوزهای ۷، ۸ و ۱۰ قابل‌نصب است.
برای نصب دیالوکس‌اوو به سیستمی با CPU با قابلیت پشتیبانی SSE2، چهار گیگابایت RAM و کارت گرافیک ۱ گیگابایتی نیاز است. در حال حاضر DIALux Evo 8.1 آخرین نسخه‌ی عرضه شده‌ی کمپانی DIAL است که نسخه‌های Desktop، Android و IOS آن در دسترس هستند.

شرکت سانوتک طراح سیستم های روشنایی شامل روشنایی نما، روشنایی فضای آزاد، روشنایی آفیس و دفتر کار، روشنایی خانه و سیستم های روشنایی اضطراری با استفاده از این نرم افزار و سایر نرم افزارهای مرتبط و توسط مهندسین طراح مجرب در این زمینه می باشد.

پارامترهای نور و روشنایی
01 دسامبر
روشنایی, مقالات روشنایی عمومی

پارامترهای کیفی روشنایی

پارامترهای کیفی روشنایی

روشنایی یکی از خصوصیات مهم نور است و برخی از پارامترهای کیفی مرتبط با آن عبارتند از:

  1. شدت روشنایی (Luminous Intensity): شدت روشنایی نمایانگر مقدار نوری است که یک منبع نور در یک جهت خاص تابانده می‌کند. واحد این پارامتر کندلا (candela) است.
  2. روشنایی (Illuminance): روشنایی نشان‌دهنده توان نوری است که به یک واحد مساحت (مترمربع) تابیده می‌شود. واحد این پارامتر لوکس (lux) است.
  3. روشنایی نسبی (Luminance): این پارامتر به نسبت روشنایی یک منبع نور به سطحی خاص اشاره دارد. واحد آن نیت (nit) است.
  4. توان نوری (Luminous Flux): توان نوری مقدار کل نوری است که یک منبع نور در یک زمان مشخص تولید می‌کند. واحد این پارامتر لومن (lumen) است.
  5. کارایی لامپ (Lamp Efficacy): این پارامتر نسبت توان نوری یک لامپ به توان برق مصرفی آن را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، بر اساس لومن بر وات (lumen per watt) اندازه گرفته می‌شود.

پارامترها ی کیفی روشنایی به طور کلی در توصیف و اندازه‌گیری خصوصیات نور و روشنایی به کار می‌روند و در طراحی نورپردازی، انتخاب منابع نور و بهینه‌سازی مصرف انرژی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

نور مستقیم- پارامترهای کیفیت سنتی و جدید
مشخصه های سنتی
– سطح روشنایی مطلوب
– پخش نور هارمونیک و هماهنگ
– خیرگی کم
– پرهیز از بازتاب آزاردهنده
– طراحی زیبا
– رنگ نور مناسب
– تشخیص رنگ مناسب
مشخصه های جدید
– تغییر حالت نورپردازی
– کنترل شخصی
– بازدهی انرژی
– ادغام نور طبیعی
– نور به عنوان عنصر مهم در طراحی داخلی و دکوراتیو
روشنایی – اصطلاحات متداول
مقدار کمینه روشنایی Ēm
این مقدار نباید از حدی پایین تر رود که از محدوده بینایی انسان خارج شود.
محدوده قابل دید
شدت روشنایی محیط های مختلف با یکدیگر متفاوت می باشد. سطح کار می تواند افقی، عمودی و یا سطح شیب دار باشد.
مناطق اطراف محدوده بصری
در این مناطق احتمالا باید شدت روشنایی کمتری نسبت به محدوده اصلی داشته باشند (به طور مثال 300 تا 500 lx)
پارامتر تعمیرات و نگهداری ( Maintenance factor)
این پارامتر عامل نفوذ گرد وخاک به لامپ و سالخوردگی آن را در مقدار روشنایی لامپ دخیل می داند. برنامه زمان بندی و نحوه تعمیرو نگه داری لامپ ( شامل تمیز نمودن و تعمیرات لامپ و اتصالات) باید مشخص شود.

یکنواختی (Uniformity Uo)

 

به عبارتی، اختلاف روشنایی بین نقاط مختلف نباید از حد Uo کمتر شود، UO = Emin/Ē.

ضریب بازتاب

ضریب بازتاب برای اتاق و اجزای تشکیل دهنده آن تعریف می شود و نشان دهنده میزان پتانسیل درخشندگی محیط در اثر بازتاب نور می باشد. از جدول ضریب بازتاب می توان برای تعیین این مقدار برای یک اتاق خاص استفاده نمود.

خیرگی

1. تابش مستقیم

پارامترهای کیفی روشنایی

• ویژگی ها
– نور بدون کنترل بر روی خیرگی
– سطح بسیار درخشنده
• تاثیر
– عدم تمرکز
– اشتباهات مکرر دیداری
– خستگی چشم
• راه حل
– استفاده از چراغ های با شدت روشنایی کم
– استفاده از پوشش با ماهیت پراکندگی(دیفیوز) کردن نور

2. تابش غیر مستقیم

پارامترهای کیفی روشنایی• ویژگی ها
– سطوح با قابلیت بازتاب
– تنظیم اشتباه نور پردازی
– موقعیت کاری اشتباه
• تاثیر
– عدم تمرکز
– اشتباه مکرر دیداری
– خستگی چشم
• راه حل
– نورپردازی مطابق با طراحی خاص
– نور پردازی غیر مستقیم
– استفاده در مکان های با سطوح مات

ارزیابی خیرگی

کمیت خیرگی در انواع اتاق ها با پارامتر UGR که در استاندار EN 12464-1 مشخص شده است، سنجیده و مشخص می شود.
UGR چیست؟
UGR مخفف کلمه (Unified Glare Rating) به معنای درجه خیرگی استاندارد، برای ارزیابی (روانشناختی)خیرگی استفاده می شود. کمیت UGR با استفاده از فرمولی محاسبه می گردد. این کمیت برای تمامی چراغ ها تعریف می شود. مقادیر UGR با استفاده از جدول CIE 117 تعیین می شود.

مقادیر UGR را میتوان در چند دسته بندی کلاس بندی نمود. اما بدین معنی نیست که کدام کلاس از بقیه بهتر است، بلکه بستگی به محل کار دارد.

مقادیر UGR

حدود UGR که نباید از این مقادیرتجاوزکند:

  • محیط های رسم فنی 16 UGR ≤
  • محیط های مطالعه، نوشتن، تمرین، جلسه و مکان های کامپیوتری 19 UGR ≤
  • صنایع دستی و سبک 22 UGR ≤
  • صنایع سنگین 25 UGR ≤
  • فضاهای باز، نظیر محیط راه آهن 28 UGR ≤
    حدود UGR در استاندارد EN 12464برای انواع فعالیت ها و محیط های کاری مشخص شده است.

پارامتر UGR با استفاده از درخشندگی دیوار و سقف ها (1) و پارامترهای مربوط به تمامی لامپ های محیط (2) محاسبه می گردد.

پارامترهای کیفی روشنایی

منحنی روشنایی، متوسط روشنایی چراغ را از زاویه 45 درجه تا 85 درجه مشخص می کند. استاندارد جدید اروپایی مقدار ماکزیمم UGR مجاز برای محیط های اداری را 19 تعیین کرده است که معادل روشنایی 500 لوکس در کلاس 1 می باشد. محدوده ی مجاز استفاده شده در این روش از استاندارد DIN 5035 برای مشخص نمودن خیرگی استفاده شده است.
مقدار روشنایی سقف و دیوار
سقف و دیوار خاموش، احساس ناخوشایندی را به بیننده به دست می دهد. سطوح روشن، فضای اتاق را به خوشایند می کند. استاندارد EN 12464 برای سطوح سقف مینیمم 30 و یا 50 لوکس و برای سطوح دیوار حداقل 75 لوکس روشنایی را لازم می داند. البته این مقادیر برای مکان هایی مانند اداره جات، کلاس های درس و بیمارستان هاست.

روشنایی فضایی

برای افزایش تشخیص پذیری و دید بهتر افراد در محیط ها، از مدل استوانه ای برای شبیه سازی افراد استفاده می شود. بنابراین در راستای ĒZ ، روشنایی باید از 150 لوکس برای ارتباط بهتر بیشتر باشد. شبیه سازی بین دو مدل استوانه ای و افقی دارای نسبتی بین .3 و .6 می باشد.

پارامترهای کیفی روشنایی

نور و انواع نور
01 دسامبر
روشنایی, مقالات روشنایی عمومی

نور چیست؟

تعریف

نور یک پدیده فیزیکی است که نتیجه‌ی تابش فوتون‌ها (ذرات نوری) است.این پدیده فیزیکی می‌تواند به صورت موجی یا ذراتی (فوتون) حرکت کند. این پدیده مهم در اکثر جوانب زندگی روزمره و علوم مختلف مانند فیزیک، شیمی، بیولوژی، و فناوری اطلاعات نقش بسزایی دارد.

نور می‌تواند از منابع مختلفی مانند خورشید، لامپ‌های الکتریکی، یا دیگر منابع نوری به وجود آید. این امواج نوری در طول موج مختلف قرار گرفته و امواج مرئی در بخش مشخصی از طیف آن قرار دارند که برای چشم انسان قابل رؤیت است.

این مولفه در علوم فیزیک به عنوان یک رسانه‌ی انرژی نیز مورد مطالعه قرار می‌گیرد. این انرژی می‌تواند به صورت امواج الکترومغناطیسی (مانند امواج نوری) یا ذرات (فوتون‌ها) حمل شود. امواج نوری می‌توانند به انواع مختلفی از مواد برخورد کرده و در نتیجه، اثراتی نظیر انعکاس، شکست، جذب و پراکندگی ایجاد کنند.

در زمینه‌های مختلف علمی و فنی، نور به عنوان یک ابزار قدرتمند برای مطالعه و تحقیقات به کار می‌رود و در تکنولوژی‌های مختلف از جمله لیزر، اپتیک، ارتباطات نوری و دوربین‌ها استفاده

نور طیفی خاصی از امواج الکترومغناطیسی با طول موج بین 380 تا 780 نانومتر است که چشم انسان قادر به دیدن آن است.

اثر ملانوپیک

مردمک چشم انسان دارای سلول های حساس به نور می باشد. میزان ملاتونین در شب 10 برابر آن در روز است.ملاتونین هورمون مسئول خواب می باشد.سرکوب هورمون  ملاتونین در صبح به بیدار ماندن ما در طول شبانه روز کمک می کند.بنابراین می توان این گونه گفت که نور باعث پیدایش ریتم شبانه روزی می باشد.

محدوده ی بینایی چشم انسان

ادراک نسبی از طیف های نور و اثر ملانوپیک

نور نور چیست؟

این مولفه به طور خلاصه سه اثر مثبت بر روی انسان دارد:

برای کاربرد های دیداری
روشنایی محیط زندگی و کار مطابق با استانداردها
روشنایی آرامش بخش همراه با احساس راحتی
برای کاربرد های احساسی
نورپردازی هنری
طراحی صحنه و افکت های زیبا
اثرات بیولوژیکی آن

تنظیم ریتم شبانه روزی

آرامش بخشی ویا تحریک

پارامترهای اساسی در روشنایی

شار نوری – شدت نور- روشنایی- شدت روشنایی

نور چیست

Ω: زاویه کمانی که نور به آن می تابد.
A: مساحتی که نور به آن می تابد.
П : 3.14
AL.CosЄ : محدوده قابل دید منبع نور
Ƥ : میزان بازتاب محیط

نور

شار نوری

این پارامتر نشان دهنده میزان نور تابیده شده از منبع می باشد. در اینجا یک کمیت دیگر به نام بهره الکتریکی نور نیز تعریف می شود که عبارت است از میزان شار نوری خروجی به توان الکتریکی ورودی، با واحد (lm/w) ؛که این کمیت را می توان هم برای منبع و هم چراغ تعریف نمود. این پارامتر تعیین کننده بازدهی چراغ و صرفه اقتصادی آن نیز می باشد.
نماد: Ф Phi ؛ واحد: lm Lumen

شدت نوری

شدت نوری نشان دهنده میزان نور تابیده شده در یک جهت خاص می باشد. این پارامتر مشخصه ی بسیار خوبی برای المان هایی نظیر رفلکتور که نور را به صورت مستقیم بازتاب می کنند، می باشد. این پارامتر با منحنی LDC (Luminous intensity Distribution Curve) نشان داده می شود.
نماد: I واحد: CD Candela

شدت روشنایی

شدت روشنایی به مقدار انرژی نوری است که به ازای هر واحد سطح در یک نقطه خاص از یک منبع نور تابیده می‌شود. این مقدار توسط واحد SI به نام کندلا بر متر مربع (cd/m²) اندازه گرفته می‌شود. یک کندلا بر متر مربع معادل یک واحد شدت روشنایی است.

رابطه‌ی شدت روشنایی (I) با توان نوری (P) و مساحت سطح (A) به صورت زیر است:

در این رابطه:

  • نمایانگر شدت روشنایی است (به واحد کندلا بر متر مربع)
  • توان نوری است (به واحد وات یا جول بر ثانیه)
  • مساحت سطحی است که نور بر روی آن تابیده می‌شود (به واحد متر مربع)

شدت روشنایی مفید است تا نور تولید شده توسط یک منبع به چه میزان در یک نقطه خاص تراکم دارد. این مفهوم مهم در زمینه‌هایی مانند فضای عمومی، نمایشگاه‌ها، برقراری روشنایی مطلوب در فضاهای کاری یا مسکونی و سایر کاربردهای نورپردازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

از سوی دیگر شار نوری تابیده شده بر واحد سطح را شدت روشنایی می نامیم. روشنایی نسبی مناسب برای محیط ها با انواع استانداردها به طور مثال طبق استانداردEN 12464 مشخص شده اند.
Illuminance:E(lx)=(luminous flux (lm))/(area (m2))
نماد : E واحد: lx Lux

روشنایی

روشنایی از پارامترهای پایه ای نور می باشد که توسط چشم انسان قابل درک است. این پارامتر از سویی به روشنایی ساتع شده از منبع نور بستگی دارد و از طرفی دیگر به درجه ی بازتابش سطح و رنگ آن بستگی دارد.

نماد: L واحد: cd/m2

اگزیت ساین و چراغ اضطراری
17 نوامبر
مقالات روشنایی اضطراری (ایمنی)

روشنایی ایمنی و اضطراری

کلیات سیستم چراغ های اضطراری ( ایمنی )

در زمان حادثه یکی از مسائل پر اهمیت حفظ جان افراد مستقر در محل حادثه می باشد. که در این رابطه خروج ایمن افراد از محل های حادثه حائز اهمیت می باشد. از آنجایی که در زمان رویداد حادثه به دلیل شرایطی همچون خاموشی، وجود دود حاصل از حریق، مسدود شدن راه های اصلی، نا آشنا بودن افراد به ساختمان و اضطراب به وجود آمده در اشخاص و … خروج افراد از ساختمان با مشکل مواجه می شود، می بایست راهکارهایی از قبل در ساختمان پیش بینی نمود تا افراد در زمان بروز حادثه بتوانند با حفظ آرامش در شرایط ایمن ساختمان را ترک نمایند . از این رو می توان به استفاده از سیستم روشنایی ایمنی به عنوان راهکاری جهت خروج ایمن افراد از ساختمان اشاره نمود.

سیستم چراغ های اضطراری ( ایمنی )

مجموعه چراغ های روشنایی می باشد که در زمان رخ داد حادثه و قطع برق مستقل از برق شهر تغذیه می گردند که این تغذیه می تواند به وسیله باتری موجود در هر چراغ و یا به صورت باتری مرکزی صورت بپذیرد . هدف از طراحی و جانمایی سیستم چراغ ها اضطراری هدایت افراد جهت خروج امن در زمان بروز حادثه و شرایط اضطراری از ساختمان می باشد.

.سیستم چراغ های اضطراری شامل علائم خروج و روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) می باشد.

اگزیت ساین و چراغ خروج اضطراری
علائم خروج :

این چراغ ها به رنگ سبز با فونت سفید می باشد و در زمان بروز حادثه وظیفه هدایت افراد مستقر در ساختمان را به مسیر های امن برعهده دارد.
تمام دسترسهای خروج می بایست با علامتهای تائيد شده که سمت و جهت دستيابي به خروج را با پيکان نشان مي دهد مشخص شوند. مگر آنکه دسترسي به محل خروج و مسير آن به آساني و فوريت، قابل رویت باشد. تعداد و محل قرار گرفتن علائم خروج بايد به گونه اي انتخاب گردد كه فاصله هيچ نقطه اي از دسترس خروج تا نزديكترين علامت قابل مشاهده، بیشتر از ۳۰ متر نباشد.

علائم خروج می بایست دارای حروف سفید رنگ بر اساس ضخامت حداقل 20 میلیمتر در روی زمینه شفاف سبز رنگ باشند و در بالای تمامی درب های خروج، محل تغییر مسیرهای فرار، تقاطع ها و هر 30 متر از آخرین علامت نزدیکی نصب گردند.

طراحی سیستم های روشنایی اضطراری

روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ):

در زمان رخ داد خطر و خاموشی تامین حداقل روشنایی جهت مسیرهای خروج بر عهده چراغ های روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) می باشد. که این چراغ های دارای استاندارد ساخت مخصوص خود و جدا از چراغ هایی می باشد که به وسیله سیستم دیزل ژنراتور روشن می گردند. این چراغ جهت ادامه فعالیت بعد از خاموشی طراحی نمی گردند و صرفا جهت تامین حداقل روشنایی در مسیرهای خروج می باشد. لازم به ذکر است در مکان هایی با کاربرد فعالیت های پرخطر مانند آزمایشگاه ها می بایست نور تامین شده به وسیله این چراغ های برابر با 15 درصد نور محیط در شرایط کار عادی باشد. تا افراد بتوانند ابتدا محیط را از مواد و شرایط پر خطر ایمن و سپس به سمت راه های خروج حرکت کنند.

چراغ های روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) می بایست مطابق استاندارد در مکان های زیر صورت جانمایی گردند:
کلیه مسیر های منتهی به راههای خروج
در محل های تغییر ارتفاع
تقاطع ها
راه پله ها
تجهیزات اعلام و اطفاء حریق
نقشه ساختمان و مسیر های خروج
راه پله های فرار
اتاق های کنترل
مکان هایی با کار های پر خطر
راهروهای طولانی
محل خروج اضطراری
اتاق های کنفرانس
محیط های فاقد پنجره
همچنین در راه پله های اضطراری می بایست روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) در داخل محوطه پلکان و حداقل یک چراغ سفید در هر پاگرد طبقه نصب گردد.

تهیه و تنظیم : حسام الدین سلطانی
خروج اضطراری و اگزیت ساین و مقررات خروجی های اضطراری
17 نوامبر
روشنایی, مقالات روشنایی اضطراری (ایمنی)

مقررات و اصول طراحی سیستم علائم خروج و چراغهای اضطراری

علامتگذاری راههای خروجی

طبق مقررات ملی ساختمان به منظور هدایت صحیح افراد از ساختمان در زمان های حادثه، می بایست کلیه خروجی های ساختمان توسط علائم و تابلو خروج اضطراری استاندارد به صورت کاملا واضح و آشکار مشخص گردند. تا کلیه افراد حاضر در ساختمان نسبت به راههایی خروجی غیر از راهی که از آن به ساختمان وارد شده اند آگاه گردند. نوع ،طراحی و نصب این علائم و تابلوها دارای قوانین می باشد که در ادامه به برخی از این مقررات اشاره می گردد:

  • در تمامی مکان می بایست از روشن شدن تابلو خروج اضطراری نصب شده بر فراز درب های خروج به محض اعلام خطر اطمینان حاصل شود.
  • اگر امکان قرار دادن چراغ خروج اضطراری بر فراز درب وجود ندارد. می بایست چراغ خروج اضطراری در محلی نصب گردد که به وضوح قابل رویت و کمترین امکان کثیف و یا پنهان شدن در پشت موانع را دارد .
  • اگر خروجی در معرض دید نباشد و یا کسی را که در حال گریختن است دچار تردید نماید. نصب چراغ های خروج اضطراری مکمل به همراه جهت نما ها به تعداد لازم و در مکانهای مناسب در طول مسیر خروج الزامی است.
  • علائم خروج اضطراری می بایست دارای نورپردازی داخلی باشد. دارای حروف سفید رنگ بر اساس ضخامت قلم حداقل 20 میلیمتر در روی زمینه شفاف سبز رنگ ، حاوی کلمات ” خروج اضطراری” یا ” راه پله اضطراری ” باشند. در نزدیکی درب یا پنجره ای که به خروجی اضطراری هدایت می شوند نصب گردند.
  • در صورتیکه از همه نقاط خروجی، تابلو خروج اضطراری دیده نشود. می بایست تابلوهای خروج اضطراری دیگری به صورت جهت نما، با نور پردازی داخلی یا خارجی با حروف سفید بر اساس ضخامت قلم حداقل 10 میلیمتر، با زمینه سبز در راهروها یا گذرگاه ها نصب شود.
  • در راه پله ها چراغ های اضطراری باید در داخل محوطه پلکان و متصل به سیستم برق اضطراری باشند. و حداقل یک چراغ سفید رنگ در هر پاگرد طبقه و یک چراغ های خروج اضطراری از داخل نور پردازی شده بر روی درب خروج ، راهنما به سمت خارج یا خیابان نصب شود. ضمناً باید چراغ سفید رنگ دیگری نیز در پاگرد وسط طبقات ( که می تواند متصل به سیستم برق اضطراری نباشد ) قرار داشته باشد.
  • روشنایی چراغ های اضطراری راه پله ها نباید از 40 وات کمتر باشد . چراغ های کنار هر پله می تواند 10 وات باشد سایر چراغ های اضطراری نباید ضعیف تر از 25 وات باشند.
  • در هر تغییر مسیر راهروها و گذرگاه های خروج یا تقاطع آنها با راهروهای عمومی ، پله ها ، باید یک چراغ سفید متصل به سیستم برق اضطراری نصب گردد.
  • این چراغ باید در بالای هر علامت راهنما، هر در گاهی و راه فرار از حریق در بیرون ساختمان نیز نصب شود. مگر در صورتی که مسئول آن ، نورپردازی موجود خیابان را برای روشنایی آن کافی بداند.
  • هر راهرو عمومی ، گذرگاه خروج اضطراری و راه فرار از حریق ، باید حداقل یک چراغ اضطراری سفید رنگ برای هر 24 متر طول راهرو یا بخش های وابسته آن ، داشته باشد و باید روشنایی عمومی که به سیستم چراغ های اضطراری متصل نمی گردد ، تکمیل کننده آن باشد . در صورتیکه تعداد چراغ ها از یک چراغ اضطراری و یک چراغ عادی کمتر نباشد می توان از چراغ اضطراری برای تامین نور عمومی نیز استفاده کرد.
  • تابلو خروج اضطراری باید در محل خروج ها، یا محل قرارگیری خروجی های حریق در راهروهای عمومی نصب گردد. مگر در مواردی که آن خروجی ها محل اتصال به اتاق یا فضاهای دیگری باشد که دارای اتصال مستقیم به راهرو هستند.
  • چراغ خروج اضطراری باید در محل همه درب ها و پنجره هایی که بعنوان خروج به راه پله ، سطوح شیبدار ، خروجی های افقی راهروها ، پلکانهای خارجی یا گذرگاه ها استفاده می شوند تعبیه شود. در شرایط خاصی که مسئول آن بخاطر عدم استفاده از کاربری در ساعات شب اجازه می دهد ( مثل بانک ها یا کاربری های عادی دیگر ) این علائم تصویری می تواند فاقد روشنایی داخلی باشند.
  • تمام دسترسهای خروج باید با علامتهای تایید شده که سمت و جهت دستیابی به خروج را با پیکان نشان می دهد مشخص شوند. مگر آنکه خروج و مسیر دسترسی به آن به آسانی و فوریت ، قابل دیدن باشد. تعداد و موقعیت این علائم باید به گونه ای انتخاب شود که فاصله هیچ نقطه ای از دسترس خروج تا نزدیکترین علامت قابل مشاهده ، از 30 متر بیشتر نشود.
  • تمام خروجهای هر بنا، به استثناء درهای اصلی واقع در جداره های بیرونی، باید با علامتهای تایید شده مشخص شوند. علامت هر خروج باید در موقعیتی نصب شود که از تمام جهات دسترسی به آن خروجی به آسانی دیده شود.
  • علائم خروجی باید موقعیتی مناسب و رنگ و طرحی متضاد با تزئینات و نازک کاریهای داخلی و سایر علائم و نشانه ها داشته باشند تا با آسانی دیده شوند. هیچ نوع تزئینات ، مبلمان ، تجهیزات و تاسیسات نباید مانع دیده شدن علائم خروج شود.
همچنین استفاده از انواع نور پردازی ، نمایش تصویر و یا شیئی که روشنایی آن بیشتر از روشنایی علائم خروج بوده یا در مسیر رویت علائم خروج توجه را به فرد جلب کند، مجاز نخواهد بود.
  • تابلو خروج باید ساده و قابل فهم برای همگان بوده و کلمه “خروج” را بطور ساده خوانا و آشکار نشان دهند.
  • هر راه عبور یا راه پله ای که خروج نبوده و به دسترس خروج نیز منجر نمی شود ، اما به دلیل موقعیت خود ممکن است با یک خروج یا دسترس خروج اشتباه گرفته شود ، باید با علامتی تایید شده که عبارت ” خروج نیست ” بر آن نوشته شده ، مشخص گردد.
  • علائم خروج باید بوسیله یک منبع نور قابل اطمینان ، از روشنایی مناسب برخوردار باشد. علائم خروج می توانند از درون روشن یا از بیرون نورپردازی شوند . اما در همه حال و در هریک از دو حالت روشنایی عادی و اضطراری بنا ، باید به خوبی دیده شوند.
  • شدت روشنایی علائم چه از بیرون و چه از داخل نور پردازی می شوند نباید کمتر از 54 لوکس باشد.
  • در تمام مواردی که در این مقررات ، پیوستگی روشنایی راههای خروج تصریح شده ، چراغ های خروج اضطراری باید بطور پیوسته روشن باشند ، مگر در مواردی که همزمان با فعال شدن شبکه حریق ، روشنایی علائم خروج بصورت چشمک زن در می آیند.
  • همچنین در تمام مواردی که در این مقررات ، ضرورت استفاده از تسهیلات روشنایی اضطراری اعلام شده ، علائم خروج باید به شبکه روشنایی اضطراری متصل باشند.

مقررات علائم خروج اضطراری

الزامات

  • روشنایی راههای خروجی باید به گونه ای طراحی و تنظیم شود که در مواقعی از شبانه روز که بنا مورد تصرف است. روشنایی به طور مداوم و پیوسته بر قرار باشد و متصرفان بتوانند راه را به درستی تشخیص داده و مسیر خروج را به راحتی طی کنند.
  • شدت روشنایی کف راههای خروج نباید کمتر از 10 لوکس باشد . در تصرفهای تجمعی ، در حین اجرای تئاتر یا نمایش فیلم و اسلاید ، دسترس خروج استثناً می تواند به حداقل 2 لوکس کاهش داده شود.
  • تعداد و موقعیت منابع روشنایی و طرح نور پردازی باید به گونه ای باشد که با خارج شدن یک چراغ یا منبع روشنایی از مدار، هیچ قسمت از راه خروج در تاریکی فرو نرود.
  • برق مورد نیاز برای روشنایی مسیرهای خروج باید از منبع مداوم و مطمئن تامین شود. در مواردی که حفظ تداوم روشنایی مسیرهای خروج به تعویض منبع تامین برق بستگی یابد ، این تعویض باید طوری پیش بینی شود که وقفه محسوس در روشنایی راههای خروج ایجاد نگردد. چنانچه از ژنراتور های اضطراری استفاده می شود ، شبکه باید بطور خودکار عمل نموده و وقفه ایجاد شده در روشنایی ، از 10 ثانیه بیشتر نشود.
  • ژنراتورها برق اضطراری باید بتواند به مدت حداقل 5/1 ساعت ، شدت روشنایی مقرر شده را تامین کنند. پس از گذشت این زمان ، شدت روشنایی می تواند به 6 لوکس افت کند.
  • سیستم روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) باید از نوع عملکرد پیوسته یا از نوع عملکرد خودکار بدون واسطه و خود تکرار انتخاب شود.
  • در مواردیکه برای روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) راههای خروج ، از نیروی باطری کمک گرفته شود. نحوه طراحی سیستم ، نوع باطریها و چگونگی شارژ شدن آنها باید به تایید مقام قانونی مسئول برسد.

بایدها تابلو خروج

به منظور هدایت صحیح افراد ، خروجی های مختلف ساختمان باید توسط علائم و تابلو ها کامل واضح و آشکار گردند تا مردم بدانند راههایی غیر از راهی که ار آن وارد شده اند نیز برای خروج وجود دارد .

باید از روشن شدن چراغ ها و علائم نورانی نصب شده بر فراز درب های خروج به محض اعلام خطر اطمینان حاصل شود.

اگر امکان قرار دادن علامت نورانی بر فراز درب وجود ندارد. باید در محلی که به وضوح قابل رویت بوده و کمتر امکان کثیف و یا پنهان شدن در پشت موانع را دارد ، نصب گردد.

اگر خروجی در معرض دید نباشد و یا کسی را که در حال گریختن است دچار تردید نماید. نصب علائم مکمل خروج اضطراری به همراه جهت نما ها به تعداد لازم و در مکانهای مناسب در طول مسیر خروج الزامی است.

علائم نورانی خروج باید دارای نورپردازی داخلی و دارای حروف سفید رنگ بر اساس ضخامت قلم حداقل 20 میلیمتر در روی زمینه شفاف سبز رنگ ، حاوی کلمات ” خروج اضطراری” یا ” راه پله اضطراری ” باشند و در نزدیکی درب یا پنجره ای که به خروجی اضطراری هدایت می شوند نصب گردند.

در صورتیکه از همه نقاط خروجی، علامت خروج اضطراری دیده نشود. باید علائم نورانی دیگری به صورت جهت نما، با نور پردازی داخلی یا خارجی با حروف سفید بر اساس ضخامت قلم حداقل 10 میلیمتر، بر زمینه سبز در راهروها یا گذرگاه ها نصب شود.

الزامات راه پله

در راه پله ها چراغ های اضطراری باید در داخل محوطه پلکان و متصل به سیستم برق اضطراری باشند. و حداقل یک چراغ سفید رنگ در هر پاگرد طبقه و یک علامت نورانی خروج اضطراری از داخل نور پردازی شده بر روی درب خروج ، راهنما به سمت خارج یا خیابان نصب شود. ضمناً باید چراغ سفید رنگ دیگری نیز در پاگرد وسط طبقات ( که می تواند متصل به سیستم برق اضطراری نباشد ) قرار داشته باشد.
روشنایی چراغ های اضطراری راه پله ها نباید از 40 وات کمتر باشد . چراغ های کنار هر پله می تواند 10 وات باشد سایر چراغ های اضطراری نباید ضعیف تر از 25 وات باشند.
در هر تغییر مسیر راهروها و گذرگاه های خروج یا تقاطع آنها با راهروهای عمومی، پله ها، باید یک چراغ سفید متصل به سیستم برق اضطراری نصب گردد.
این چراغ باید در بالای هر علامت راهنما، هر در گاهی و راه فرار از حریق در بیرون ساختمان نیز نصب شود. مگر در صورتی که مسئول آن، نورپردازی موجود خیابان را برای روشنایی آن کافی بداند.

الزامات راهروها

هر راهرو عمومی، گذرگاه خروج اضطراری و راه فرار از حریق، باید حداقل یک چراغ اضطراری سفید رنگ برای هر 24 مترطول راهرو یا بخش های وابسته آن، داشته باشد. و باید روشنایی عمومی که به سیستم چراغ های اضطراری متصل نمی گردد ، تکمیل کننده آن باشد . در صورتیکه تعداد چراغ ها از یک چراغ اضطراری و یک چراغ عادی کمتر نباشد می توان از چراغ اضطراری برای تامین نور عمومی نیز استفاده کرد.

الزامات محل خروج و درب خروج

علامت نورانی خروج اضطراری باید در محل خروج ها، یا محل قرارگیری خروجی های حریق در راهروهای عمومی نصب گردد. مگر در مواردی که آن خروجی ها محل اتصال به اتاق یا فضاهای دیگری باشد که دارای اتصال مستقیم به راهرو هستند.
علامت نورانی خروج اضطراری باید در محل همه درب ها و پنجره هایی که بعنوان خروج به راه پله، سطوح شیبدار، خروجی های افقی راهروها، پلکانهای خارجی یا گذرگاه ها استفاده می شوند تعبیه شود. در شرایط خاصی که مسئول آن بخاطر عدم استفاده از کاربری در ساعات شب اجازه می دهد ( مثل بانک ها یا کاربری های عادی دیگر ) این علائم تصویری می تواند فاقد روشنایی داخلی باشند.
تمام دسترسهای خروج باید با علامتهای تایید شده که سمت و جهت دستیابی به خروج را با پیکان نشان می دهد مشخص شوند. مگر آنکه خروج و مسیر دسترسی به آن به آسانی و فوریت ، قابل دیدن باشد. تعداد و موقعیت این علائم باید به گونه ای انتخاب شود که فاصله هیچ نقطه ای از دسترس خروج تا نزدیکترین علامت قابل مشاهده ، از 30 متر بیشتر نشود.
تمام خروجهای هر بنا، به استثناء درهای اصلی واقع در جداره های بیرونی، باید با علامتهای تایید شده مشخص شوند. علامت هر خروج باید در موقعیتی نصب شود که از تمام جهات دسترسی به آن خروجی به آسانی دیده شود.

الزامات ساختار تابلو خروج

علائم خروجی باید موقعیتی مناسب و رنگ و طرحی متضاد با تزئینات و نازک کاریهای داخلی و سایر علائم و نشانه ها داشته باشند. تا با آسانی دیده شوند. هیچ نوع تزئینات ، مبلمان ، تجهیزات و تاسیسات نباید مانع دیده شدن علائم خروج شود . همچنین استفاده از انواع نور پردازی، نمایش تصویر و یا شیئی که روشنایی آن بیشتر از روشنایی علائم خروج بوده یا در مسیر رویت علائم خروج توجه را به فرد جلب کند، مجاز نخواهد بود.
علائم خروج اضطراری باید ساده و قابل فهم برای همگان بوده و کلمه “خروج” را بطور ساده خوانا و آشکار نشان دهند.
هر راه عبور یا راه پله ای که خروج نبوده و به دسترس خروج نیز منجر نمی شود. اما به دلیل موقعیت خود ممکن است با یک خروج یا دسترس خروج اشتباه گرفته شود. باید با علامتی تایید شده که عبارت ” خروج نیست ” بر آن نوشته شده ، مشخص گردد.
علائم خروج باید بوسیله یک منبع نور قابل اطمینان ، از روشنایی مناسب برخوردار باشد. تابلو خروج می توانند از درون روشن یا از بیرون نورپردازی شوند . اما در همه حال و در هریک از دو حالت روشنایی عادی و اضطراری بنا ، باید به خوبی دیده شوند.

شدت روشنایی تابلو خروج اضطراری چه از بیرون و چه از داخل نور پردازی می شوند نباید کمتر از 54 لوکس باشد.

در تمام مواردی که در این مقررات ، پیوستگی روشنایی راههای خروج تصریح شده، علائم خروج باید بطور پیوسته روشن باشند. مگر در مواردی که همزمان با فعال شدن شبکه حریق ، روشنایی تابلو خروج بصورت چشمک زن در می آیند. همچنین در تمام مواردی که در این مقررات ، ضرورت استفاده از تسهیلات روشنایی اضطراری اعلام شده ، علائم خروج باید به شبکه روشنایی اضطراری متصل باشند.

روشنایی راههای خروج

روشنایی راههای خروجی باید به گونه ای طراحی و تنظیم شود که در مواقعی از شبانه روز که بنا مورد تصرف است. تامین روشنایی به طور مداوم و پیوسته بر قرار باشد. و متصرفان بتوانند راه را به درستی تشخیص داده و مسیر خروج را به راحتی طی کنند.
خروج نباید کمتر از 10 لوکس باشد . در تصرفهای تجمعی، در حین اجرای تئاتر یا نمایش فیلم و اسلاید، شدت روشنایی کف راههای دسترس خروج استثناً می تواند به حداقل 2 لوکس کاهش داده شود.
تعداد و موقعیت منابع روشنایی و طرح نور پردازی باید به گونه ای باشد. که با خارج شدن یک چراغ یا منبع روشنایی از مدار، هیچ قسمت از راه خروج در تاریکی فرو نرود.
برق مورد نیاز برای روشنایی مسیرهای خروج باید از منبع مداوم و مطمئن تامین شود. در مواردی که حفظ تداوم روشنایی مسیرهای خروج به تعویض منبع تامین برق بستگی یابد. این تعویض باید طوری پیش بینی شود که وقفه محسوس در روشنایی راههای خروج ایجاد نگردد. چنانچه از ژنراتور های اضطراری استفاده می شود ، شبکه باید بطور خودکار عمل نموده و وقفه ایجاد شده در روشنایی ، از 10 ثانیه بیشتر نشود.
ژنراتورها برق اضطراری باید بتواند به مدت حداقل 1.5 ساعت ، شدت روشنایی مقرر شده را تامین کنند. پس از گذشت این زمان ، شدت روشنایی می تواند به 6 لوکس افت کند.
سیستم روشنایی اضطراری باید از نوع عملکرد پیوسته یا از نوع عملکرد خودکار بدون واسطه و خود تکرار انتخاب شود.
در مواردیکه برای روشنایی اضطراری راههای خروج، از نیروی باطری کمک گرفته شود. نحوه طراحی سیستم، نوع باطریها و چگونگی شارژ شدن آنها باید به تایید مقام قانونی مسئول برسد.

سیستم های روشنایی اضطراری
17 نوامبر
روشنایی, مقالات روشنایی اضطراری (ایمنی)

چرا باید از چراغ های روشنایی اضطراری و علائم خروج استفاده کرد؟

ضرروت استفاده از چراغ های اضطراری

چرا باید از علائم و چراغ های اضطراری در ساختمان ها استفاده شود؟ شرایط و ضوابط استفاده از چراغهای روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی ) چه می باشد؟

مقدمه

در شرایط بحرانی می توان از اضطراب و سردرگمی به عنوان یکی از عوامل خطر آفرین نام برد که این عامل را می توان با قرار دادن یک استراتژی شرایط اضطراری کاهش داد. در این استراتژی روشنایی مسیر فرار به وسیله چراغ های روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) تامین و درب های خروج به وسیله علائم خروج نشان داده می شوند، این مسئله بسیار حائز اهمیت است که در زمان بحران ، محل های خروجی به وضوح با تابلو مشخص و قابل مشاهده باشند.

این امر می تواند به افراد حاضر در ساختمان این اطمینان راه بدهد که می توانند به خارج از ساختمان بروند. همچنین ضرورت استفاده از علائم خروج با منبع روشنایی داخلی زمانی مشخص می گردد که در زمان بروز حریق و ایجاد دود سفید در ساختمان تنها منابع روشنایی با رنگ سبز دارای وضوح دید می باشند که این امر می تواند به نیروهای امدادی در خروج افراد و مسدومین از ساختمان کمک قابل توجه ای انجام دهد.

تعاریف :

مسیر فرار : مسیر تعیین شده برای فرار به یک محل امن در شرایط اضطراری .
روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) : آن بخش از نور اضطراری که این اطمینان را حاصل می کند که در زمان اضطرار افراد حاضر در ساختمان بتوانند با خیال راحت محل را ترک کنند.
منطقه باز (Open Area) : مناطق تجمع مردم و یا مناطق با مساحت بیشتر از 60 متر مربع.
خروج اضطراری : راهی که در زمان اضطرار استفاده می شود .
خروج نهایی : نقطه انتهایی از یک مسیر فرار.

هدف :

روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) در زمان قطع برق فعال می گردد. هدف از روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی ) این است که اطمینان حاصل شود تا در زمان قطع برق نور ایمنی ارائه شده به سرعت ، به طور خودکار و برای مدت زمان مناسب در یک منطقه مشخص شده فعال گردد تا افراد داخل محیط ساختمان با خیال راحت بتوانند محیط را ترک کنند.
هدف کلی از چراغ اضطراری این است که در زمان بروز حادثه و قطع برق امکان خروج ایمن از محیط و ساختمان با ایجاد شرایط مناسب بصری در جهت پیدا کردن مسیر راه فرار فراهم گردد

در مکانهایی که در آن کارهای پرخطر (مانند آزمایشگاهها ) انجام می پذیرد، باید نورپردازی اضطراری بالایی در نظر گرفته شود تا افراد در موقع قطع برق و بروز حادثه نور کافی جهت قرار دادن مواد و لوازم را در محفظه های مخصوص داشته باشند.
هدف از روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) تامین روشنایی برای ادامه فعالیت افراد نمی باشد و صرفا جهت تامین حداقل روشنایی لازم برای خروج افراد از ساختمان در بروز حادثه می باشد.
در زمان طراحی سیستم روشنایی اضطراری می بایست به این نکته توجه کرد که نباید میزان روشنایی کمتر و یا بیشتر از حد استاندارد تعیین شده در مقررات لحاظ گردد.

علامت خروج و خروج اضطراری

کلیات :

همانگونه که در قبل اشاره گردید، چراغ های روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) جهت روشنایی عادی و ادامه کار در زمان قطع برق طراحی نمی گردند، بلکه این سیستم در مسیرهای فرار اضطراری و روشنایی علائم خروج برای شناسایی راحت مسیر فرار توسط افراد حاضر در ساختمان و همچنین تامین حداقل روشنایی در محل های تجمع افراد که قطع برق در این مکان ها موجب وحشت شود و نیز در مناطق کار پرخطر نصب می گردند.
محل نصب چراغ های اضطراری :
1- در بالای هر درب خروج

2-نزدیک راه پله
3- نزدیک هر گونه تغییر مسیر و سطح
4- خروج اضطراری اجباری و علائم ایمنی
5- در هر تقاطع و راهرو
6- خروج نهایی در خارج از ساختمان
7- نزدیک به تجهیزات اطفاء حریق
8- نزدیک جعبه کمک های اولیه
9- اتاق جلسات و سمینار ( محل استقرار بیش از 4 نفر)
10- دفاتر بزرگ ( محل استقرار بیش از 4 نفر )
11- اتاق های بدون پنجره
12- سرویس های بهداشتی ، لابی ها و پستو های بیشتر از 8 متر مربع
13- اتاق دیزل ، کنترل و برق
14- آشپزخانه ها
15- آزمایشگاهها
16- داخل آسانسورها

شرکت سامان نوین تکفام به عنوان اراِئه دهنده راهکارهای روشنایی، قویترین شرکت در زمینه ارائه محصولات روشنایی اضطراری و ایمنی در ایران است. برای مشاهده محصولات این شرکت می توان به قسمت محصولات اضطراری مراجعه فرمایید.

تهیه کننده مقاله:

مهندس حسام سلطانی

1 دیدگاه برای “آشنایی با انواع مدل های چراغ ایمنی (اضطراری)”

  1. علی اصغر مونسان گفت:
    آگوست 15, 2023 در 8:14 ق.ظ

    ممنون از مقاله خوبتون

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *